معرفی شاخه های پزشکی ، بررسی بازار کار رشته های پزشکی

بسیاری از داوطلبان کنکور تجربی با هدف رسیدن به رشته پزشکی در کنکور سراسری شرکت میکنند و رقابت بزرگی را برای بهترین رشته تجربی رقم می زنند. در بین رشته های تجربی ، رشته پزشکی و شاخه های پزشکی ، اغلب بازار کار بهتری را برای داوطلبان فراهم می آورند. در ادامه این مطلب قصد داریم ضمن معرفی رشته پزشکی ، به شاخه های پزشکی نیز بپردازیم و بازار کار آن ها را بررسی کنیم.

معرفی شاخه های پزشکی

رشته پزشکی در دوره دکتری عمومی شامل 7 سال طول دوره تحصیلی است و دانش آموختگان پزشکی عمومی ، می توانند با شرکت در آزمون دستیاری پزشکی برای گرفتن تخصص اقدام کنند. برای شرکت در آزمون دستیاری پزشکی با مدرک پزشکی عمومی ، می توان وارد یکی از تخصص های زیر شد :

• فوریت‌های پزشکی
• ارتوپدی
• پزشکی اطفال
• پزشکی انفورماتیک
• انکولوژی (سرطان‌شناسی)
• ایمنی‌شناسی و آلرژی
• بهداشت عمومی
• بیماری‌های اعصاب
• بیماری‌های دهان و دندان
• بیماری‌های ریوی
• بینایی سنجی
• پزشکی بیهوشی
• فیزیوتراپی
• فیزیولوژی پزشکی
• پاتولوژی (آسیب‌شناسی)
• پرستاری
• طب اورژانس
• پزشکی خانواده
• پزشکی مولکولی
• پزشکی قانونی
• پزشکی پوست
• تغذیه و رژیم ‌درمانی
• جراحی عمومی
• جراحی کلیه و مجاری ادراری
• جراحی مغز و اعصاب
• چشم ‌پزشکی
• خون‌شناسی
• داروسازی
• دارورسانی
• دامپزشکی
• دندانپزشکی
• رادیولوژی (تکنولوژی پرتو شناسی)
• روان‌پزشکی
• روماتولوژی
• زنان و زایمان
• ژنتیک
• میکروب شناسی
• طب سنتی / طب حاشیه
• طب فیزیکی و توانبخشی
• طب کار / بهداشت حرفه‌ای
• پزشکی عفونی
• علوم آزمایشگاهی
• پزشکی غدد
• پزشکی قلب و عروق
• پزشکی کلیه و مجاری ادراری
• پزشکی گوارش و کبد
• پزشکی گوش
• حلق و بینی
• مامایی
• مدارک پزشکی
• کالبدشناسی
• علوم تشریحی

بازار کار شاخه های پزشکی

با توجه به تعداد زیاد رشته های مرتبط با پزشکی در ادامه ی مطلب ، به معرفی و بازار کار برخی شاخه های پزشکی می پردازیم.

پزشکی

رشته پزشکی که با هدف حفظ و ارتقاء تندرستی و درمان بیماری‌ها ایجاد شده است بازار کار خوبی را برای فارغ التحصیلان این رشته فراهم می آورد که مواردی از آنها به شرح زیر است.

• دایر کردن مطب های شخصی
• در مان بیماری مراجعین در بیمارستان ها و درمانگاه های خصوصی و دولتی
• مدیریت و سرپرستی مراکز بهداشتی درمانی شهری یا روستایی

دندانپزشکی

رشته دندانپزشکی از شاخه های رشته پزشکی با هدف تشخیص و درمان بیماری‌های دهان و دندان است ، به دلیل افزایش تعداد فارغ التحصیلان این رشته و افزایش بهداشت عمومی مردم در چند سال اخیر بازار کار آن محدود تر شده است اما این به معنای آن نیست که جامعه نیازی به دندانپزشک ندارد و بسیاری از شهرستان ها دچار کمبود خدمات دندان و دندانپزشک هستند. و دندانپزشکان عمومی می توانند مطب خود را دایر کنند و یا اینکه در کلینیک های دندانپزشکی مشغول به کار شوند.

داروسازی

در علم پزشکی برای مداوای یک بیمار روش های متعددی از جمله دارو درمانی به عنوان متداولترین و مرسوم ترین روش در کل جهان انجام می شود و از این رو رشته داروسازی، با بیماران و مردم ارتباط دارد. بیشتر فارغ التحصیلان رشته داروسازی از شاخه های رشته پزشکی جذب بازار کار می شوند که به شرح زیر می باشد.

•  جذب داروخانه
•  صنایع داروسازی (ساخت و کنترل دارو)
• کارخانه‌های آرایشی بهداشتی
• کارهای اجرایی وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی
• تحقیقات دارویی و کار در واحد تحقیقات کارخانه های بزرگ
• کارشناس و متخصصن کنترل موجود در این کارخانه‌ها
• تحقیقات بطور خصوصی بویژه در بخش داروهای گیاهی
• کار همزمان در داروخانه و مطالعات تحقیقاتی بر روی نسخه‌های بیماران

دامپزشکی

رشته ی دامپزشکی با بزرگترین هدف کاهش بیماری‌های دامی نقش بسیار زیادی را در تهییه ی غذای افراد جامعه ایفا می کند و فارغ‌التحصیلان این رشته می ‌توانند در مراکزی از جمله سازمان دام پزشکی ، موسسه تحقیقات و تولید واکسن رازی ، شرکت‌های تولید دارو و فرآورده‌های دامی ، شرکت‌های تولید مواد غذایی با فرآورده‌های دامی ،‌ واحدهای دامپروری دولتی و خصوصی و آزمایشگاه های تشخیص بیماری‌های دامی و بیماری‌های انسانی مشغول به کار شوند.

شاخه های پیراپزشکی ، علوم آزمایشگاهی

فارغ التحصیلان این رشته در صورتی که دارای دکتری حرفه ای باشند حق تاسیس آزمایشگاه تشخیص پزشکی ، بر اساس مجوز وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، دارند

این رشته از زیر شاخه های پزشکی دارای آینده شغلی و بازارکار خوبی است. زیرا با توجه به توسعه و اهمیت بهداشت ، اغلب فارغ‌التحصیلان این رشته به راحتی وارد بازارکار می‌ شوند. کار و تحصیل در این رشته به دلیل خطر بالای آلودگی محیط آزمایشگاه ها نیازمند توجه و ظرافت کاری بالایی است.

شاخه های پیراپزشکی ، پرستاری

بازار کار رشته پرستاری از شاخه های رشته پزشکی برای فارغ‌التحصیلان این رشته بسیار گسترده است. مواردی از مشاغل پرستاران به شرح زیر است:

• کار در بیمارستان‌ها و مراکز بهداشتی درمانی
• به عنوان یکی از اعضای اصلی تیم مراقبت پزشکی در صنعت برای مراقبت از سلامت و بهداشت کارکنان صنایع مختلف، در سازمان تربیت بدنی و مراکز ورزشی
• فعالیت به صورت مسقل و تاسیس یک مرکز بهداشت خصوصی و ارزیابی وضعیت سلامت افراد جامعه
• دایر کردن مهدکودک

مامایی

فرصت های شغلی کم اما مناسبی برای رشته مامایی وجود دارد که می توانند در مکان های زیر مشغول به کار شوند.

• بیمارستان ها
• زایشگاه ها
• درمانگاه ها
• مراکز بهداشتی
• صورت داشتن مدرک کارشناسی دایر کردن مطب و ارائه خدمات بهداشتی و درمانی

فیزیوتراپی

رشته فیزیوتراپی یکی از شاخه های علوم پزشکی کنکور تجربی است که با وجود پر طرفدار بودن ، در دانشگاه های کمتری ارائه می شود. این رشته در دانشگاه آزاد ظرفیت پذیرش ندارد و فقط در دانشگاه های روزانه و تعداد محدودی از دانشگاه های پردیس خودگردان دایر می باشد. بنابراین با توجه به ظرفیت کم رشته ، رقابت برای قبولی در این رشته زیاد است. کارشناسان فیزیوتراپی می توانند در مشاغل زیر به فعالیت بپردازند :

• فعالیت زیر نظر پزشکان متخصص ارتوپدی ، مغر و اعصاب
• تاسیس کلینیک فیزیوتراپی
• جذب بیمارستان ها ، مراکز توانبخشی و فدراسیون های ورزشی

رادیولوژی

فارغ التحصیلان رشته رادیولوژی یا واضح تر ، پرتو‌شناسی علمی که به توضیح و تفسیر یافته ‌های رادیوگرافیک در ارتباط با علائم و نشانه ‌های کلینیکی بیمار می پردازد و از شاخه های پزشکی است ، می توانند در مراکز زیر فعالیت کنند.

• مؤسسات تصویرنگار (رادیولوژی ، ایزوتوپ ، اسکن ، سی ‌تی ‌اسکن، MRI )
• به عنوان بازرسین کار با اشعه ایکس ، در سازمان انرژی اتمی و در دانشگاه های علوم پزشکی در سطح کشور
• کار در بخش‌های رادیوتراپی و پزشکی هسته‌ ای و انجام خدمات درمانی و تشخیص

سوالات متداول

• شاخه های پزشکی در کدام دانشگاه ها ارائه می شوند ؟

دانشگاه های روزانه ، پردیس بین الملل و آزاد رشته های پزشکی و پیراپزشکی را ارائه می دهند.

• میزان شهریه رشته های پزشکی در دانشگاه آزاد چقدر است ؟

شهریه دانشگاه آزاد در رشته های پزشکی حدود 10 میلیون تومان و رشته های پیراپزشکی حدود 5 میلیون تومان است.

• میزان شهریه رشته های پزشکی در دانشگاه پردیس خودگردان چقدر است ؟

شهریه دانشگاه پردیس خودگردان در رشته های پزشکی حدود 20 میلیون تومان و رشته های پیراپزشکی حدود 10 میلیون تومان است.

• رشته های پیراپزشکی شامل چه رشته هایی هستند ؟

رشته های پرستاری ، مامایی ، هوشبری ، اتاق عمل و … از رشته های پیراپزشکی هستند.

رشته پزشکی ، معرفی گرایش ها، حقوق و درآمد و بازار کار علوم پزشکی

شناخت کامل رشته پزشکی

پزشکی، یکی از چهار رشته دکتری حرفه‌ای است که هفت سال، درس دانشگاهی و ۲ سال، طرح اجباری دارد،‌ که بدون آن،‌ تاسیس مطب، امکان‌پذیر نیست. سرشار از درس‌های حفظی است که بیشتر آن‌ها با شیمی و زیست مرتبط هستند و با دنیایی از اصطلاحات علمی و اسامی تخصصی سر و کار دارد که ورود آن، نیازمند داشتن مهارت کافی در زبان انگلیسی است. علاوه بر این،‌ حرفه پزشکی،‌ به واسطه ارتباط مداوم با اقشار مختلف مردم، نیازمند یک روابط عمومی خوب و همچنین صبر و حوصله و داشتن روحیه همدلی است.

از سوی دیگر، ماهیت پزشکی، درجاتی از تنش مستمر را به همراه دارد و این ویژگی، به خصوص در مورد برخی از گرایش‌های این رشته، مثل طب اورژانس، زنان و زایمان و جراحی مغز و اعصاب، پررنگ‌تر می‌شود. بنابراین یک پزشک موفق، باید همواره بتواند در شرایط پر استرس، رفتار خود را مدیریت کند و در کمترین زمان، بهترین تصمیم را بگیرد.

مشکل دیگر در مورد رشته‌هایی مثل پزشکی، وجود دوره طولانی تحصیل، بدون امکان کسب درامد تخصصی است. در واقع، غیر از دوره کارورزی، سایر خدماتی که یک دانشجوی پزشکی، در بخش‌های بیمارستانی و درمانگاهی ارائه می‌کند، رایگان است و چون با هدف آموزش او صورت گرفته است، بابت آن‌ها دستمزدی به او پرداخت نمی‌شود.

پس از دانش‌آموختگی هم مثل همه رشته‌های دیگر دانشگاهی که در دانشگاه‌های دولتی، ارائه می‌شوند، پزشکان، تعهد دارند تا دو برابر مدت تحصیل خود (که از خدمات آموزش رایگان بهرمند بوده‌اند) در داخل کشور، خدمت‌رسانی کنند یا هزینه آن را بپردازند.

روند تاسیس مطب هم،‌ به ویژه در سال‌های اخیر، با مشکلات و سخت‌گیری‌هایی روبه‌رو شده است که ناشی از رشد فزاینده متقاضیان این رشته دانشگاهی است.

پس اگر

• حوصله هفت سال، درس خواندن سخت را دارید.
• حوصله معاشرت با اقشار مختلف مردم را دارید.
• تحمل شرایط سخت، مثل گذراندن طرح در مناطق محروم، کشیک بخش اورژانس و صحنه‌های دلخراش جراحت‌ها را دارید.
• حافظه خوبی دارید.
• عاشق زیست و شیمی هستید.
• در زبان انگلیسی، مهارت کافی را دارید.
• تا هفت سال بعد، نیازی به کسب درامد مستقل و قابل توجه ندارید.

رشته پزشکی به احتمال زیاد، انتخاب مناسبی برای شماست.

کدام دروس دبیرستان در رشته پزشکی بیشتر کاربرد دارند؟

همانطور که می‌دانید پزشکی، در زیرگروه ۱ از گروه آزمایشی علوم تجربی قرار دارد. این زیرگروه، علاوه بر پزشکی، شامل رشته‌های مختلفی است که عبارتند از: دکترای پیوسته بیوتکنولوژی، دامپزشکی، دندانپزشکی، آموزش ابتدایی، آموزش زیست شناسی، آموزش کودکان استثنایی، اتاق عمل، اعضای مصنوعی، بهداشت مواد غذایی،‌ بهداشت و بازرسی گوشت، بینایی سنجی، پرستاری، تکنولوژی پرتوشناسی،‌تکنولوژی پرتودرمانی، روانشناسی، زیست شناسی (جانوری، دریا، سلولی و مولکولی، گیاهی، زیست فناوری) شنوایی شناسی، علوم آزمایشگاهی، علوم آزمایشگاهی دامپزشکی، علوم تربیتی، علوم تغذیه، علوم و صنایع غذایی، فیزیوتراپی، کاردرمانی، مامایی، گفتاردرمانی، میکروبیولوژی و هوشبری.

ضرایب دروس، در زیرگروه ۱ علوم تجربی، در طی سال‌های اخیر، مطابق با جدول زیر بوده است.

همانطور که از این جدول و عناوین رشته‌های دیگر زیرگروه ۱ پیداست، شالوده این زیرگروه بر درس‌های شیمی و زیست استوار است. بنابراین برای قبولی در هریک از رشته‌های این زیرگروه، کسب نمره تراز بالا در درس‌های زیست و شیمی، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و درس‌های ریاضی و فیزیک، در اولویت‌های بعدی قرار دارند.

از طرفی، بر خلاف دیگر زیرگروه‌های گروه آزمایشی تجربی، که زمین شناسی، برای آن‌ها، دست کم، ضریب یک تخصصی گرفته است، در زیرگروه ۱، نمره تراز این درس با ضریب صفر،‌ محاسبه می‌شود و در امتیاز نهایی داوطلبان، هیچ تاثیری ندارد.

نوع گزینش رشته پزشکی دوره روزانه، به صورت بومی ناحیه‌ای است. یعنی ۶۰ درصد داوطلب‌های سهمیه مناطق، از بین افراد بومی همان ناحیه و ۴۰ درصد از بین غیربومی‌ها انتخاب می‌شوند.

در چند سال اخیر، علاوه بر نمره داوطلبان در آزمون سراسری، معدل آن‌ها در پایه‌های تحصیلی متوسطه نیز، در امتیاز نهایی آن‌ها لحاظ می‌شود. در زیرگروه یک، برای دانش‌آموزان نظام جدید آموزشی (نظام ۳-۳-۶)، سوابق تحصیلی و معدل دیپلم، مطابق جدول زیر، در نمره نهایی آزمون، لحاظ می‌شود.

همانطورکه می‌دانید، درس‌های عمومی، برای همه گروه‌ها با ضریب یک، در فرمول محاسبه امتیاز نهایی، لحاظ می‌شوند. اما اگر نوع دیپلم داوطلب، با گروه آزمایشی او متفاوت باشد، تنها نمره آن دسته از درس‌های تخصصی، در این فرمول، اعمال می‌شوند که با زیرگروه آزمایشی داوطلب، تناسب داشته باشند. میزان این تاثیر، حداکثر ۳۰ درصد است.

بازار کار رشته های پزشکی

با توجه به تعداد زیاد رشته های مرتبط با پزشکی در ادامه ی مطلب ، به معرفی و بازار کار برخی شاخه های پزشکی می پردازیم.

پزشکی

رشته پزشکی که با هدف حفظ و ارتقاء تندرستی و درمان بیماری‌ها ایجاد شده است بازار کار خوبی را برای فارغ التحصیلان این رشته فراهم می آورد که مواردی از آنها به شرح زیر است.

• دایر کردن مطب های شخصی
• در مان بیماری مراجعین در بیمارستان ها و درمانگاه های خصوصی و دولتی
• مدیریت و سرپرستی مراکز بهداشتی درمانی شهری یا روستایی

دندانپزشکی

رشته دندانپزشکی از شاخه های رشته پزشکی با هدف تشخیص و درمان بیماری‌های دهان و دندان است ، به دلیل افزایش تعداد فارغ التحصیلان این رشته و افزایش بهداشت عمومی مردم در چند سال اخیر بازار کار آن محدود تر شده است اما این به معنای آن نیست که جامعه نیازی به دندانپزشک ندارد و بسیاری از شهرستان ها دچار کمبود خدمات دندان و دندانپزشک هستند. و دندانپزشکان عمومی می توانند مطب خود را دایر کنند و یا اینکه در کلینیک های دندانپزشکی مشغول به کار شوند.

داروسازی

در علم پزشکی برای مداوای یک بیمار روش های متعددی از جمله دارو درمانی به عنوان متداولترین و مرسوم ترین روش در کل جهان انجام می شود و از این رو رشته داروسازی، با بیماران و مردم ارتباط دارد. بیشتر فارغ التحصیلان رشته داروسازی از شاخه های رشته پزشکی جذب بازار کار می شوند که به شرح زیر می باشد.

•  جذب داروخانه
•  صنایع داروسازی (ساخت و کنترل دارو)
• کارخانه‌های آرایشی بهداشتی
• کارهای اجرایی وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی
• تحقیقات دارویی و کار در واحد تحقیقات کارخانه های بزرگ
• کارشناس و متخصصن کنترل موجود در این کارخانه‌ها
• تحقیقات بطور خصوصی بویژه در بخش داروهای گیاهی
• کار همزمان در داروخانه و مطالعات تحقیقاتی بر روی نسخه‌های بیماران

دامپزشکی

رشته ی دامپزشکی با بزرگترین هدف کاهش بیماری‌های دامی نقش بسیار زیادی را در تهییه ی غذای افراد جامعه ایفا می کند و فارغ‌التحصیلان این رشته می ‌توانند در مراکزی از جمله سازمان دام پزشکی ، موسسه تحقیقات و تولید واکسن رازی ، شرکت‌های تولید دارو و فرآورده‌های دامی ، شرکت‌های تولید مواد غذایی با فرآورده‌های دامی ،‌ واحدهای دامپروری دولتی و خصوصی و آزمایشگاه های تشخیص بیماری‌های دامی و بیماری‌های انسانی مشغول به کار شوند.

شاخه های پیراپزشکی ، علوم آزمایشگاهی

فارغ التحصیلان این رشته در صورتی که دارای دکتری حرفه ای باشند حق تاسیس آزمایشگاه تشخیص پزشکی ، بر اساس مجوز وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، دارند

این رشته از زیر شاخه های پزشکی دارای آینده شغلی و بازارکار خوبی است. زیرا با توجه به توسعه و اهمیت بهداشت ، اغلب فارغ‌التحصیلان این رشته به راحتی وارد بازارکار می‌ شوند. کار و تحصیل در این رشته به دلیل خطر بالای آلودگی محیط آزمایشگاه ها نیازمند توجه و ظرافت کاری بالایی است.

شاخه های پیراپزشکی ، پرستاری

بازار کار رشته پرستاری از شاخه های رشته پزشکی برای فارغ‌التحصیلان این رشته بسیار گسترده است. مواردی از مشاغل پرستاران به شرح زیر است:

• کار در بیمارستان‌ها و مراکز بهداشتی درمانی
• به عنوان یکی از اعضای اصلی تیم مراقبت پزشکی در صنعت برای مراقبت از سلامت و بهداشت کارکنان صنایع مختلف، در سازمان تربیت بدنی و مراکز ورزشی
• فعالیت به صورت مسقل و تاسیس یک مرکز بهداشت خصوصی و ارزیابی وضعیت سلامت افراد جامعه
• دایر کردن مهدکودک

مامایی

فرصت های شغلی کم اما مناسبی برای رشته مامایی وجود دارد که می توانند در مکان های زیر مشغول به کار شوند.

• بیمارستان ها
• زایشگاه ها
• درمانگاه ها
• مراکز بهداشتی
• صورت داشتن مدرک کارشناسی دایر کردن مطب و ارائه خدمات بهداشتی و درمانی

فیزیوتراپی

رشته فیزیوتراپی یکی از شاخه های علوم پزشکی کنکور تجربی است که با وجود پر طرفدار بودن ، در دانشگاه های کمتری ارائه می شود. این رشته در دانشگاه آزاد ظرفیت پذیرش ندارد و فقط در دانشگاه های روزانه و تعداد محدودی از دانشگاه های پردیس خودگردان دایر می باشد. بنابراین با توجه به ظرفیت کم رشته ، رقابت برای قبولی در این رشته زیاد است لذا کسب درآمد از این رشته بالا می باشد. کارشناسان فیزیوتراپی می توانند در مشاغل زیر به فعالیت بپردازند :

• فعالیت زیر نظر پزشکان متخصص ارتوپدی ، مغر و اعصاب
• تاسیس کلینیک فیزیوتراپی
• جذب بیمارستان ها ، مراکز توانبخشی و فدراسیون های ورزشی

رادیولوژی

فارغ التحصیلان رشته رادیولوژی یا واضح تر ، پرتو‌شناسی علمی که به توضیح و تفسیر یافته ‌های رادیوگرافیک در ارتباط با علائم و نشانه ‌های کلینیکی بیمار می پردازد و از شاخه های پزشکی است ، می توانند در مراکز زیر فعالیت کنند.

• مؤسسات تصویرنگار (رادیولوژی ، ایزوتوپ ، اسکن ، سی ‌تی ‌اسکن، MRI )
• به عنوان بازرسین کار با اشعه ایکس ، در سازمان انرژی اتمی و در دانشگاه های علوم پزشکی در سطح کشور
• کار در بخش‌های رادیوتراپی و پزشکی هسته‌ ای و انجام خدمات درمانی و تشخیص